Skip to main content.

Vrouwenrechten in Marokko

Op 13 oktober 2003 berichtte ik over een wetsvoorstel om de rechten van de vrouw in Marokko gevoelig uit te breiden. Het voorstel is wet geworden. Ik neem het volledig artikel uit de Standaard over.

Als deze wet correct wordt toegepast (...) zal de positie van de Marokkaanse vrouw ongeveer gelijk zijn aan deze van de Belgische vrouw tussen de jaren dertig en de jaren zeventig van vorige eeuw. Juristen weten waar ik het over heb ;-) BRUSSEL. De ingrijpende hervorming van het Marokkaans familierecht, die dit weekeinde door het parlement aanvaard werd, heeft ook voor België belangrijke gevolgen. Ze moet normaal gesproken een einde maken aan toestanden van rechteloosheid van Marokkaanse of met Marokkanen gehuwde vrouwen in België. Tot de schrijnendste gevallen behoorden die van vrouwen die van hun kinderen beroofd werden omdat hun man met hen naar Marokko verdween.

De hervorming vormt een enorme stap vooruit voor de Marokkaanse vrouwen. Maar ze komt niet aan al hun eisen tegemoet. Zo bevat het nieuwe wetboek geen verbod op de veelwijverij en op de verstoting van de vrouw door haar echtgenoot. "Ik kan niet verbieden wat God heeft toegelaten", zei koning Mohammed VI daarover. Maar beide worden nu sterk bemoeilijkt.

"De Marokkaanse vrouwenorganisaties beseffen dat de koning toegevingen moest doen aan de meest conservatieve islamitische organisaties'', zegt Fauzaya Talhaoui, ex-kamerlid van Groen!, die meewerkt aan een juridisch project van de Universiteit van Antwerpen over de hervorming van de moedawana, het islamitisch familierecht.

Maar de pluspunten van de hervorming, die de koning (39) tegen veel islamitische tegenstand wist door te drukken, zijn legio, zegt ze. "Om te beginnen staat de vrouw niet langer onder voogdij. Zelfs de hoogstgeplaatste vrouw in Marokko kon niet trouwen zonder dat een voogd (vader, oudste broer, oom) haar 'weggaf'. Bovendien is de huwelijksleeftijd van meisjes opgetrokken van vijftien naar achttien jaar, zoals voor de jongens. Dat is belangrijk. Meisjes van achttien zijn toch al mondiger om zich tegen een gedwongen huwelijk te verzetten."

In het huwelijk moet de man voortaan het voogdijschap over de kinderen delen met de vrouw. Bij echtscheiding worden de kinderen aan de moeder toegewezen, tot ze veertien zijn. Daarna kunnen ze kiezen bij welke ouder ze willen wonen.

Belangrijk voor de Marokkanen in België is nog "dat een huwelijk voor de Belgische burgerlijke stand nu ook in Marokko zal erkend worden, als er twee moslim-getuigen zijn", zegt Talhaoui.

Al die veranderingen brengen mee dat een vrouw niet langer zonder verhaal zal staan als haar man met de kinderen naar Marokko verdwijnt, zoals zo vaak gebeurd is.

Ook op een ander vlak verdwijnt een rechtsonzekerheid. Als een Marokkaanse man toch nog zijn vrouw verstoot, zal op de Marokkaanse akte "divorce" staan, zegt Talhaoui. "Dat is belangrijk, want het Belgisch recht erkent de verstoting niet." Daardoor vielen verstoten vrouwen tussen alle stoelen. In Marokko werden ze als gescheiden beschouwd, in België nog als gehuwd, wat gevolgen had voor hun rechten op een verblijfsvergunning, uitkeringen enzovoort.

De verstoting wordt overigens veel moeilijker. ,,Het volstaat niet meer dat de man driemaal de formule uitspreekt. Hij zal voor de rechter moeten verschijnen en die rechter zal ook de vrouw horen, en beslissen of er gronden zijn en welke de rechten van de vrouw zijn.''

Ook de man die een tweede vrouw wil nemen, zal toestemming van de rechter moeten hebben, èn van zijn eerste vrouw.

Veelwijverij en verstoting zijn niet de enige religieus-archaïsche elementen van het nieuwe familierecht. Een Marokkaanse vrouw mag nog altijd niet met een christen of een jood trouwen. Trouwt een Marokkaanse hier met een niet-islamitische Belg dan wordt dat huwelijk in Marokko niet erkend en worden haar kinderen als buitenechtelijk beschouwd.

"Maar die elementen kunnen in de toekomst veranderd worden", zegt Talhaoui. "Het familierecht is nu een wet en heeft zijn sacraal karakter verloren. De vrouwen kunnen nu makkelijker voor nieuwe hervormingen ijveren."

De impact van de nieuwe wet zal staan of vallen met de ernst waarmee hij toegepast wordt, zegt Talhaoui nog. "Er zijn drie zaken nodig: informatie en sensibilisering van de bevolking, familiale rechtbanken en niet-corrupte rechters."


27/01/2004 Mia Doornaert

(De Standaard) ^ TOP

27-01-04 - 23:16:57 - - item printen - item mailen

Share/Save/Bookmark -

Comments

Reageer
Dit bericht is gesloten. Hierdoor zijn reacties of stemmen niet langer mogelijk.