Skip to main content.

'De burger als klant laten behandelen, is ook mijn job'

Staatssecretaris Vincent van Quickenborne over zijn strijd tegen Kafka

(tijd) - In het regeerakkoord staan twaalf concrete maatregelen om de administratieve overlast aan te pakken. Maar daar zal het volgens Vincent van Quickenborne, de gloednieuwe VLD-staatssecretaris voor Administratieve Vereenvoudiging, niet bij blijven. 'Het behandelen van burgers als echte klanten door de overheidsadministraties beschouw ik ook als administratieve vereenvoudiging', klinkt het. Grote verklaringen over hoe sterk in de papierberg kan worden gesnoeid, wil Van Quickenborne niet afleggen. 'Maar ik hoop over vier jaar te kunnen zeggen dat staatssecretaris Q het gevecht met Kafka niet verloren heeft.'


Bij het geschuif met VLD-ministers in de Vlaamse regering viel begin juni de naam Van Quickenborne al even. 'Volledig uit de lucht gegrepen', was zijn reactie toen. Ruim een maand later heeft de 29-jarige Kortrijkenaar wel prijs. Zaterdagochtend kreeg hij telefoon van VLD-voorzitter Karel de Gucht. 'Of hij interesse had om staatssecretaris te worden?' Maandagochtend, nog voor hij bij de koning de eed had afgelegd, stond zijn eerste vergadering op het programma. 'Ik had niet verwacht dat het zo druk zou worden', klinkt het. 'Mijn gsm staat sinds zaterdag niet meer stil.'
Heel wat VLD'ers reageerden zuur op de herschikking van de Vlaamse regering. Hoe wordt in de partij op uw benoeming gereageerd?

Van Quickenborne: 'De ene handdruk is natuurlijk niet zo hartelijk als de andere, maar de meeste reacties zijn positief. Dat is niet vanzelfsprekend, ik ben nauwelijks een jaar lid van de VLD. Het lijkt op het eerste gezicht misschien vreemd om mij in een regering op te nemen, maar de partij heeft er blijkbaar voor gekozen kiezers van alle leeftijden te vertegenwoordigen. Herman de Croo is 66 jaar en kamervoorzitter, ik ben er nog even 29 en staatssecretaris. Fratsen als de cannabiswetgeving of de genocidewet gaan even in de koelkast. Het zijn thema's die op zich wel belangrijk zijn, maar ik zal de volgende jaren al mijn energie investeren in de strijd tegen de administratieve overlast.'

Vreest u niet weg te kwijnen op een saai departement?
Van Quickenborne: 'Ik ben als 25-jarige in de Senaat terechtgekomen. Iedereen zei dat ik er niet zou aarden, dat saaiheid troef was in de Senaat. Ik denk dat ik er toch wat leven in de brouwerij heb gebracht. Administratieve vereenvoudiging klinkt misschien ook saai, maar waarom zou in de regering niet lukken, wat in de Senaat wel kon. Het is een uitgelezen kans om op een zogenaamd saai departement het verschil te maken. Nu moet ik het bewijs leveren dat ik ook een dossiervreter ben.'
'Niet iedereen weet dat, maar ik ben de voorbije jaren ook bezig geweest met administratieve vereenvoudiging. Voor de verkiezingen hebben we nog een persconferentie gehouden met een stappenplan tegen de papierberg. Mijn verkiezingsslogan was niet alleen 'meer lusten' maar ook 'minder lasten'. En in de Senaat was ik ongeveer de enige die regelmatig parlementaire vragen stelde over e-government, een belangrijke element van de administratieve vereenvoudiging.'

E-government behoort toch tot het takenpakket van Peter Vanvelthoven (sp.a), de staatssecretaris voor de Informatisering van de staat.

Van Quickenborne: 'E-government en administratieve vereenvoudiging vullen elkaar aan. Alles begint met administratieve vereenvoudiging, met het schrappen van regels of het opstellen van eenvoudigere regels. Alles eindigt met e-government, de communicatie met de burgers en bedrijven, de ondernemersloketten of de elektronische belastingaangifte. Maar er is ook een verband met ambtenarenzaken. Die drie bevoegdheden zouden bij één regeringslid kunnen zitten. Blijkbaar werden e-government en administratieve vereenvoudiging afzonderlijk als belangrijk genoeg beschouwd. Het is de bedoeling samen te werken en niet elkaar vliegen af te vangen.'
Springplank

De zes staatssecretarissen zitten niet in de ministerraad en beheren geen echt zware departementen. De functie lijkt eerder een springplank voor jong politiek talent te zijn dan een volwaardige regeringsfunctie.

Van Quickenborne: 'Ik zie dit niet als een tweederangsfunctie, maar als een volwaardige job. Administratieve overlast is een realiteit waar zeker de bedrijven dag in dag uit mee geconfronteerd worden. In tegenstelling tot een minister houdt een staatssecretaris zich enkel met zijn vakgebied bezig en volgt hij ook het politieke beleid van zijn collega's niet op. Maar een staatssecretariaat is voor mij meer dan voldoende om te tonen wat ik in mijn mars heb.'
Waarmee begint een jonge staatssecretaris?

Van Quickenborne: 'De samenstelling van een beleidscel of kabinet is cruciaal. Daar moet je tijd voor nemen. Elke goede minister of staatssecretaris staat of valt met een goed kabinet. Als je dat niet hebt, wordt het moeilijk. Ik heb eens gebeld met kamervoorzitter De Croo, met een paar mensen die minister zijn geweest, met de partijvoorzitter, maar het grootste deel doe ik zelf. Ik heb de voorbije jaren een bestand opgebouwd met 1.700 mensen en ik probeer zoveel mogelijk van die mensen te contacteren, leg mijn oor te luister bij het bedrijfsleven. Veel mensen kennen mij blijkbaar ook. Er is merkwaardig veel interesse. Ik heb al enkele tientallen spontane sollicitaties ontvangen. De prioriteit is het aanwerven van mensen die specialist zijn in de vereenvoudiging van administratieve processen.
Administratieve vereenvoudiging is een ruim begrip, wat wilt u concreet realiseren?

Van Quickenborne: 'In het regeerakkoord staan twaalf concrete maatregelen. Het gaat om een aantal punten die het leven van de burger iets makkelijker moeten maken, zoals de afschaffing van de fiscale zegels of het bewijs van goed zedelijk gedrag. De afschaffing van de stempelcontrole is een ander voorbeeld. Het is een middeleeuws gebruik dat we willen vervangen door een actieve zoekplicht. In de plaats van twee keer per maand een stempel te halen, moet iemand bijvoorbeeld twee keer per maand langslopen bij de VDAB om met hun hulp actief op zoek te gaan naar werk. Het idee van de luie werkloze klopt niet. Maar wie echt niet wil werken, zal geschorst worden en ik denk dat er aan het einde van de rit veel meer schorsingen zullen zijn dan vroeger.'

'Minstens even belangrijk zijn de initiatieven voor de bedrijven: de kruispuntbank voor ondernemingen of de ondernemingsloketten. Het zijn schitterende ideeën van de vorige regering, maar de uitvoering is volledig scheef gelopen. Dat rechttrekken zal niet eenvoudig zijn. Ik heb niet de indruk dat de kruispuntbank over twee of drie weken al naar behoren zal werken. Het softwaresysteem ervoor is eigenlijk al verouderd. Dat heeft misschien te maken met de cultuur van de overheid. In een aantal federale overheidsdiensten is men blijkbaar nog niet tot het computertijdperk toegetreden.'
Service

Hoe denkt u daarbij te werk te gaan?

Van Quickenborne: 'Ik moet het warm water niet uitvinden. Unizo, het VBO, het VEV of de federatie van notarissen weten in veel gevallen waar de problemen zitten. Het zou stom zijn die kennis niet te gebruiken en over de hoofden heen beslissingen te nemen. Na het samenstellen van een kabinet wil ik zo snel mogelijk met hen spreken. Ook bij Test-Aankoop wil ik mijn oor te luisteren leggen. Er bestaat bijvoorbeeld een 'handvest van de gebruiker' om de klanten van de overheid op een correcte manier te behandelen. Daar is nog veel werk aan de winkel. Het kan niet dat mensen bellen naar een overheidsdienst en eindeloos worden doorverbonden. Het woord 'service' moet in de overheidsdiensten ingang vinden. Het behandelen van burgers als echte klanten door de overheidsadministraties beschouw ik ook als administratieve vereenvoudiging.'
Waarom zou u slagen, terwijl al uw voorgangers gefaald hebben?

Van Quickenborne: 'Zoveel voorgangers zijn er niet geweest. Anne André-Léonard, die tijdens de vorige legislatuur een tijd regeringscommissaris voor Administratieve Vereenvoudiging was, heeft een paar theoretische nota's opgesteld. Maar veel heeft dat op het terrein niet opgeleverd. Opmerkelijk is dat zij lijnrecht tegenover de Dienst Administratieve Vereenvoudiging (DAV) stond. Ik wil met de DAV samenwerken. De dienst heeft heeft heel wat kennis in huis en de directeur-generaal, die ik maandag al gesproken heb, lijkt me een bekwame man. Ik wil een beetje meer focussen op concrete voorstellen en realisaties. De zaken iets sneller vooruit laten gaan. Maar het is ook belangrijk als politicus dat je dossiers voldoende aantrekkelijk maakt. Zelfs in een domein als administratieve vereenvoudiging moet je proberen spraakmakend te zijn. Mensen moeten er niet enkel over spreken maar ook het gevoel krijgen dat er iets gebeurt.'

Het vorige regeerakkoord beloofde een daling van de administratieve overlast met 25 procent. Welk resultaat wilt u behalen?

Van Quickenborne: 'Men is er zelfs nooit in geslaagd een objectieve graadmeter in te voeren om de overlast te meten. Maar het is duidelijk dat paars-groen zelfs niet in de buurt van die 25 procent is geraakt. Ik wil wel de illusie uit de wereld helpen dat onze maatschappij zonder paperassen en regels kan. Sommige mensen beschouwen een parkeerticket uit een automaat halen al als overlast.'

'Over percentages en cijfers ga ik geen ronkende verklaringen afleggen, maar ik wil een gedetailleerde lijst met concrete maatregelen opstellen, te beginnen met de 12 punten uit het regeerakkoord. Daar kan ik op afgerekend worden. Hopelijk kan ik over vier jaar zeggen dat staatssecretaris Q het gevecht met Kafka niet verloren heeft.'

Steven SAMYN

01:00 - 16/07/2003
Copyright © Uitgeversbedrijf Tijd nv

Tijdnet: Pagina 4 - Krant ^ TOP

16-07-03 - 21:57:18 - - item printen - item mailen

Share/Save/Bookmark -

Comments

Reageer
Dit bericht is gesloten. Hierdoor zijn reacties of stemmen niet langer mogelijk.